SİNÜZİT NEDİR
Daha çok baş ağrısı ve soğuk havayla kendini hissettiren bu ağrılı durumu açıklamaya çalışalım. İlk olarak sinüsün ne olduğunu açıklamakla başlayalım. Sinüs dediğimiz alan yüzümüzdeki göz ve burun çevremizdeki kemiklerin aralarında bulunan boş alanlara verilen isimdir. Sinüs boşlukları olarak da adlandırılır. Sinüzit hastalığı ise, işte bu sinüs boşluklarının burun kanallarına açıldığı yerlerde oluşan tıkanıklıklar sebebiyle oluşan iltihaplanma sonucu ortaya çıkan bir durumdur.
Sinüzit Belirtileri Nelerdir
Sinüzitin akut ve kronik (diğer bir ismiyle ise müzmin olarak bilinir) olmak üzere iki tipi vardır. Temel bağlamda sebep ve belirtiler aynı olmakla birlikte bazı farklar görülebilmektedir ki bu ayrım ortaya çıkmıştır. Akut sinüzitte; burun tıkanıklığı, sarı, yeşil renkli veya bazı durumlarda kanlı yoğun burun akıntısı, gözlerin etrafında ağrı, diş ağrısı ile karışabilen yanak ağrısı, yüzde şiddetli basınç hissi (ki özellikle rüzgarlı havalarda oldukça rahatsız edici boyutlarda ağrılara sebep olabilir), öne eğilmekle artan yüz veya baş ağrısı, gibi belirtileri bulunabilir. Bazen de kuru öksürük, hafif ateş veya mide rahatsızlığı şikayetleri görülebilir. Kronik sinüzit görülenlerde, belirtilerin süresi oldukça uzundur bazen üç aydan daha uzundur. Koyu ve yoğun burun akıntısı, geniz akıntısı, burun tıkanıklığı, koku alamama ve özellikle geceleri artan öksürük belirtileri de görülebilir. Bazı üst solunum hastalıkları mevsimsel olarak görülür iken, sinüzit ile de ortak belirtiler taşıyabilirler. Örneğin; Kış gribi, bahar alerjisi, saman nezlesi gibi rahatsızlıkların hepsi sinüslerde tıkanıklık, enflamasyon ve enfeksiyona sebep olabilir.
Sinüslerde enfeksiyonunun esas nedenleri olarak; alerji, kimyasal veya partikül tahriş söz konusu olabilir. Sinüs enfeksiyonu genellikle hastanın öyküsü ve fizik muayenesine dayalı olarak teşhis edilir. Bakteriyel sinüzit genellikle antibiyotik ile tedavi edilebilir. Alerjik sinüzit erken tedavi sayesinde ikincil bakteriyel sinüs enfeksiyonlarını önleyebilir. Sinüzit tedavisinde antibiyotik kullanımı ise, çoğu zaman rahatsız edici yan etkileri ortaya çıkarabilir. Bu nedenle belirli testler ve doktor muayenesinden geçmeden asla antibiyotik kullanılmamalıdır.
Sinüzit Doğal Tedavi
Sinüziti engellemenin veya önlemenin bir yolu yok mudur? Elbette alabileceğimiz birçok önlem ve tedbir bulunmakta ve bunların düzenli şekilde uygulanması ise sadece sinüzit için değil başka birçok hastalık ve olumsuzluk açısından da önlem oluşturacaktır. Öncelikli olarak burun yıkama ve burun temizliğine önem vermek gerekmektedir. Burun geçitleri tuzlu ile durulanır ve sinüsleri tıkayan mukus tabakasının burundan akması sağlanır. Temel olarak burun mukozasının varlığı burun içi florası ve solunum rahatlığı açısından gereklidir ancak sinüzit gibi durumlarda buradaki tıkanıklığı gidermek gerekir ve bunun için burun yıkama eylemi için özel olarak tasarlanmış aletler mevcuttur. Örneğin; eczanelerde rahatlıkla bulabileceğiniz bir cihaz ile evde tuzlu su hazırlayarak kolaylıkla burun geçitlerini temizleyebilir ve burun çevresindeki tıkanıklık hissini, basınç gibi semptomları ortadan kaldırabilirsiniz.
Sinüzit Nasıl Geçer
Ev yapımı tuzlu su çözeltisi ile yapılan bu işlem, burunda biriken toz, kir, polen ve diğer etkenleri de kaldırarak mukus tabakasını gevşetmeye yardımcı olabilir. Ayrıca alerji, soğuk algınlığı ve üst solunum yolu rahatsızlığı gibi belirtilerini hafifletmek amacıyla da bu yöntemi deneyebilirsiniz. Ancak evde tuzlu su hazırlayıp kullanacaklara suyu öncesinde kaynatıp soğuttuktan sonra steril hale getirip öyle kullanmaları önerilir. Bir diğer önlem önerisi ise tabii ki alınan gıdalara ve beslenmeye dikkat edilmesi yönünde olacaktır. Sinüs enfeksiyonu olan kişiler beslenmelerinde tam tahıllı gıdalara ağırlık verebilirler ve fasulye, mercimek, az pişmiş sebze ve çorba gibi yiyecekleri beslenme programlarına dahil edebilirler. Unlu mamüller, yumurta, çikolata, kızarmış ve işlenmiş gıdalar, şeker ve süt ürünleri gibi mukus salgısını arttırıcı etki oluşturan yiyeceklerden kaçınmak gerekir.
Sinüzit Tedavi
Gün içerisinde bol su tüketmeye de özen gösterilmelidir. Acı biber, sarımsak, soğan ve turp yemek; aşırı mukus tabakasının çözülmesine ve akmasına yardımcı olur. Özellikle acılı ve baharatlı yiyecekler mukusun akmasında etkilidir. Bu nedenle burun ve sinüs tıkanıklığını çözmek ve rahat nefes almak için bu gıdaların kullanımı tavsiye edilir. Bundan başka evinizde kolay bir şekilde hazırlayabileceğiniz bir kür oluşturup düzenli olarak uygulayarak da yine bu burun tıkanıklığını çözebilir ve mukus salgısının akmasını sağlayabilirsiniz.
Yapmanız gereken; 1 ya da 2 çay kaşığı ham ve filtresiz elma sirkesini 6 gram su, bir tatlı kaşığı bal ile tatlandırarak günde 3 kere, 1 hafta boyunca içerek sinüs kanallarında tıkanan mukusun akmasını sağlamak olacaktır. Bunların dışında yine bir buhar terapisi de çok etkili ve güçlü bir sinüzit tedavi yöntemidir. Sıcak bir duş almak veya buhar banyosu yapmak, sinüslerde biriken ve kalınlaşan mukusun gevşeyerek rahatça akmasına yardımcı olur. Bazı mentollü ürünleri de sıcak su içerisine ilave ederek buhar banyosu yapabilir ve daha etkili bir sonuç alabilirsiniz. Aynı şekilde buna benzer bir yöntemle bitkisel çözüm arayanlar için bir seçenek de; Greyfurt çekirdeği ekstresi, doğal ve güçlü bir antibiyotik olarak bilinir. Bu narenciye özütü mikroplar, parazitler, bakteriler, virüsler ve mantarları engellemek üzere kullanılır.
Sinüzit Bitkisel Tedavi
Sinüzit hastaları için burun spreyi olarak satılmaktadır ve doktor tavsiyesiyle beraber tedavi amaçlı kullanılabilir. Unutulmaması gereken en önemli bitkisel çözümlerden bir diğeri de tabii ki birçok hastalık ve rahatsızlık önleyici ve tedavi edici etkisi bilinen baharatlar olan zencefil ve zerdeçaldır. Bu baharatlar Hindistan ve bazı Orta Doğu yemeklerinde sıkça kullanılır ve güzel bir kokuya sahiptirler. Zerdeçal, doğal anti-inflamatuar ve aynı zamanda antioksidan etkiye sahiptir. Yine, zencefil kökü de tıkalı burunda mukus tabakasını gevşeterek sinüs basıncını azaltmaya yardımcı olur. Zencefil çayı içerek sinüslerin rahatlamasını sağlayabilirsiniz. Ancak aşırıya kaçmadan kullanılmaları tavsiye edilir. Özellikle kış aylarında sinüs kanalları kuruyarak mukus tabakası kalınlaşır ve sinüslerde tahrişe yol açar. Sonrasında burunda acı, basınç ve tıkanıklık gibi sorunlar meydana gelir. Kuru ve soğuk havalarda nemlendirici cihazlar sinüs sorunlarını hafifletmeye yardımcı olabilir ve tahrişi önleyebilir.
Sinüslerin açılması ile birlikte daha rahat nefes alabilirsiniz. Sinüslerinizi rahatlaması açısından, tuzlu su içeren burun spreylerini kullanabilir ve güçlü nemlendirici etkisinden yararlanabilirsiniz. Kuru bir ortamda bulunduğunuzda burnunuzu nemlendirmek için tuzlu su içeren burun spreylerini kullanmak sizlere fayda sağlayabilir. Doktor tarafından önerilen bir burun spreyinin kullanılması tavsiye edilir. Toz, duman, küf gibi tahriş edici ve sık alerji yaratan çevresel faktörler sinüslerin iltihaplanmasını tetikleyebilir. Bulunduğunuz ortamda hava temizleyici ürünler kullanarak sinüslerinizi iltihaplanmaya karşı koruyabilir ve alerjik etkenleri ortadan kaldırabilirsiniz.
Sinüs enfeksiyonundan etkilenen kişiler için sinüzit belirtileri oldukça rahatsızlık verici hale gelebilir. Sinüzit hastaları bazı zamanlar kendilerini günlük rutin işlerini yapamayacak derecede yorgun ve huzursuz hissedebilirler. Virüsler, mantarlar ya da bakteriyel enfeksiyonlar sinüzite neden olabilir. Sinüslerde enfeksiyon oluşması, beraberinde sinüs drenajına neden olur ve tıkalı sinüsler bakteriler için üreme alanı haline gelir. Bu durumdan kurtulmak için en güçlü antibiyotikleri kullanmadan önce bazı bilmeniz gereken şeyler vardır.
Sinüzit hastaları burunda tıkanıklık, basınç ve benzeri semptomlara çare bulmak için öncelikle bir hekime görünmelisiniz ve tüm olası çözümler araştırılmalıdır. Doktorunuz önermediği takdirde antibiyotik tedavisinde ısrarcı olmamalısınız. Eğer hekiminiz son çare olarak antibiyotik tedavisine başlamanızı tavsiye ediyorsa kullanmanızda fayda var. Sinüzit tedavisinde birden fazla antibiyotik seçeneği mevcuttur. Sinüziti oluşturan faktörlere göre antibiyotik tedavisi önerilir. Evde uygulayabileceğiniz yukarıda saydığımız gibi doğal yöntemlerle sinüzit hastalığının bazı semptomlarını yatıştırabilirsiniz. Ancak evde uygulanan çarelerin birçoğu kısa süreli etki sağlar. Kalıcı olarak sinüzitten kurtulmak içinse, altında yatan nedenin bulunması ve tedavi edilmesi gerekir. Eğer sinüzit hastalığı olan kişiler tedaviyi ertelerlerse, kronik hale gelen hastalık ileride cerrahi müdahale gerektirebilecek şiddette semptomlar gösterebilir.
Sinüzit Ameliyatı
Enfeksiyona yol açan bakterileri yok etmek ve sinüzit hastalığından kurtulmak için antibiyotik kullanımına ihtiyaç duyabilirsiniz. Özellikle kronik sinüzitte doktorunuz antibiyotik tedavisini gerekli bulabilir. Doktora başvurduğunuzda, sinüzit hastalığınızın ana nedenini öğrendikten sonra antibiyotik tedavisi önermesi çok daha etkili sonuçlar verir. Sorun belli ise, antibiyotik tedavisi gerçekten de işe yarayabilir. Ancak her zaman olduğu gibi unutulmamalıdır ki antibiyotik tedavisi ancak ve ancak hekiminizin uygun gördüğü durumlarda ve dozlarda kullanılmalı ve bunun dışına çıkılmamalıdır. Antibiyotiğin çeşidi; doktorunuzun uygun gördüğü şekilde hastanın yaşına, sağlık durumuna, kullandığı diğer ilaçların etkileşimine vb. değişebilmektedir. Ancak nihayetinde tüm bunların sonunda, evdeki uygulamalarınız başarısız oldu ise, bitkisel gıdalarla beslenme ve önerilen tedavi yöntemleri işe yaramadıysa, doktor kontrolünde kullanılan antibiyotik ve ilaç tedavisi de aynı şekilde derdinize çare olamadıysa doktorunuz gerekli gördüğü durumlarda cerrahi müdahalede bulunmak gerektiğini söyleyebilir. Ancak unutulmamalıdır ki bu cerrahi müdahale her zaman ama her zaman ancak son çare olarak düşünülmeli ve uygulanmalıdır. Sinüzit ameliyatı, enfeksiyon ve diğer durumlardan dolayı tıkanma yaşayan sinüs boşluklarını tahliye ederek, doğal sinüs kanallarının iyileşmesi ve hastalıklı sinüs dokusunun tedavisini içeren cerrahi bir uygulamadır. Çoğu zaman, cerrahi müdahaleye gerek kalmadan hassas teknikler ile endoskopik müdahale hastalara uygulanır. Sonuç olarak, sinüzit ameliyatı sonrası hastalarda daha az şişlik olur, kanamalar durur, rahatsızlık giderilir ve hızlı bir iyileşme gerçekleşir.
Sinüzit ameliyatı, hastalıklı dokunun çıkarılmasına ek olarak, mevcut sinüs yollarının yeniden belirlenmesini içerir. Sinüzit ameliyatı esnasında hastalıklı sinüs dokusu temizlenir ve hastaların bu ameliyat sonrasında bir süre dikkatli olmaları gerekir. Sinüzit ameliyatının birçok riski ve ameliyat sonrasında da birçok komplikasyonu bulunmaktadır. Bunlara kanamalar, kronik burun akıntısı, göz ve kafatasında ağrı, koku ve tat duyusunun kaybı gibi komplikasyonları örnek verebiliriz. Ameliyat hazırlıkları aşamasında hastaneye yatırılan hastaların ameliyat öncesi 8 saat boyunca gıda almamaları ve ateş derecelerinin normal olması gerekir. Hastalar sadece cerrah ve anestezi uzmanı tarafından onaylanan ilaçları almalıdırlar. Sinüzit ameliyatı birkaç saat sürebilir. Sinüzit ameliyatı sona erdikten sonra hastaların bir çoğu evlerine bir arkadaş ya da akraba eşliğinde gidebilirler. Ameliyat sonrasında hastalara başlarını dik konumda tutmaları ve dinlenmeleri önerilir. Aynı zamanda herhangi bir kanamayı durdurmak amacıyla havlu ile sarılı olan buz paketi ile kısa bir süre kompres önerilir. Hastaların iyileşmesi 3 ila 5 gün arası sürer. Hastalar reçeteli ilaç alıyorlarsa, kendilerini yormaktan bir süre kaçınmalılardır. Aşırı kanama, keskin baş ağrısı, 38.6 °C ve daha yüksek ateş, burun ve gözlerde şişme, burun kanallarında ise ince şeffaf sıvı akıntısı gibi semptomlarda hemen cerrah ile irtibat kurulmalıdır. Ameliyattan sonraki bakım işlemlerinde oluşabilecek olumsuzlukların önlenmesi için alerjenler, soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklara yakalanmaktan kaçının. Tabii ki burun kanallarını sıklıkla nemlendirmek oldukça faydalı olacaktır. Çünkü bu durumda iken burun neminin maksimum olması gerekmektedir.
Kafasını soğuk suyla yıkamaması